Infrastruktura krytyczna (IK) to rzeczywiste i cybernetyczne systemy (obiekty, urządzenia bądź instalacje) niezbędne do minimalnego funkcjonowania gospodarki i państwa. Nie każdy strategiczny obiekt należy do infrastruktury krytycznej (IK). Przez infrastrukturę krytyczną rozumie się systemy, a także wchodzące w ich skład połączone ze sobą funkcjonalnie obiekty budowlane, urządzenia, instalacje, usługi niezbędne dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli.
Infrastruktura krytyczna obejmuje takie systemy odpowiedzialne za:
- zaopatrzenie w energię
- zaopatrzenie w surowce energetyczne oraz paliwa
- łączność
- sieć teleinformatyczną
- finanse
- zaopatrzenie w żywność
- zaopatrzenie w wodę
- transport
- ochrona zdrowia i ratownictwo
- administrację publiczną
Infrastruktura krytyczna to, według ustawy o zarządzaniu kryzysowym, systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia, instalacje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców.
Priorytety w zakresie ochrony infrastruktury krytycznej określa Narodowy Program Ochrony Infrastruktury Krytycznej opracowany przez Rządowe Centrum Bezpieczeństwa i wprowadzony w życie uchwałą Rady Ministrów. W przypadku wystąpienia zagrożenia priorytety w zakresie ochrony oraz odtwarzania infrastruktury krytycznej mogą zmieniać się dynamicznie wraz z rozwojem sytuacji kryzysowej i są zależne od wielu czynników.
Jak przebiega współpraca z operatorami infrastruktury krytycznej?
Zanim zostanie przygotowany cały program ochrony infrastruktury krytycznej, kluczowym aspektem staje się współpraca z jej operatorami. Mają oni obowiązek uczestniczyć w nim już na etapie samych przygotowań. Co więcej – zgodnie z artykułem 7 ustęp 2 rozporządzenia w zakresie NPOIK – ściśle określa wszelakie zasady współpracy. Przede wszystkim ma ona polegać na utrzymywaniu stałych kontaktów pomiędzy wszystkimi uczestnikami i twórcami programu. Mają oni obowiązek uczestniczyć w konferencjach, seminariach, a także aktywnie wypowiadać się na forum dyskusyjnym. Dodatkowo obowiązkiem operatorów infrastruktury krytycznej jest także przygotowywanie i branie aktywnego udziału w ćwiczeniach i różnego rodzaju szkoleniach. Co więcej, operatorzy infrastruktury krytycznej są zobowiązani do sprawnej wymiany informacji, które mogą dotyczyć np.:
- identyfikacji wszelakich obszarów działań, które mają na celu podniesienie poziomu bezpieczeństwa oraz ochrony elementów infrastruktury krytycznej;
- identyfikacji zagrożeń elementów infrastruktury krytycznej;
- ewentualnych zakłóceń lub przerw w dostawach konkretnych usług lub konkretnych produktów, których dystrybutorami są operatorzy infrastruktury krytycznej;
- sposobu w jaki ma zostać chroniona infrastruktura krytyczna, a także zmian w zakresie systemu zarządzania kryzysowego.
Jak więc widać, operatorzy infrastruktury krytycznej mają na sobie pełen zestaw obowiązków w zakresie współpracy. Co więcej, są oni również zobowiązani do tego, by taką współpracę sprawnie koordynować. Mają oni również zadbać o to, by wymiana informacji przebiegała sprawnie i zgodnie z ustalonymi standardami. Operatorzy mają również podejmować działania z zakresu ujednolicenia działań wszelakich podmiotów administracyjnych, które bezpośrednio związane są z infrastrukturą krytyczną i jej ochroną i mają oni wpływać przez te podmioty koordynowane. W praktyce jak i w teorii współpraca ta powinna być bezproblemowa i sprawna.
