Czy zakup używanego oprogramowania komputerowego jest legalny?
Obrót elektronicznymi kopiami oprogramowania można zaobserwować na platformach internetowych (np. Allegro). Skąd jednak mieć pewność, że nabywane (często po bardzo konkurencyjnej cenie) oprogramowanie sprzedawane jest w sposób legalny?
Czy można sprzedawać używane oprogramowanie?
Co do zasady handel używanym oprogramowaniem na terenie Unii Europejskiej jest możliwy. Przedmiotem sprzedaży może być zarówno materialny egzemplarz programu (płyta wraz z opakowaniem), jak i „klucz licencyjny” umożliwiający pobranie programu ze strony internetowej i jego uruchomienie za pomocą tego klucza. Taką możliwość potwierdził Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w przełomowym wyroku z dnia 3.07.2012 r. wydanym w sprawie C-128/11 (UsedSoft GmbH przeciwko Oracle International Corp).
Warto znać zasady legalnego obrotu licencjami
Obrót używanym oprogramowaniem podlega jednak dodatkowym wymogom. Możliwość sprzedaży dotyczy licencji bezterminowych. Aby sprzedaż była zgodna z prawem również egzemplarz sprzedawcy powinien oczywiście być legalny. Użytkowanie programu przez kupującego musi odbywać się zgodnie z udzieloną licencją, ponieważ prawa sprzedającego i kupującego są ze sobą zrównane. Nabywca używanego programu może korzystać z niego w takim samym zakresie jak sprzedawca (czyli pierwotny nabywca).
Oprogramowanie powinno być pierwotnie wprowadzone do obrotu na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Właściciel praw do oprogramowania powinien otrzymać wynagrodzenie z tytułu sprzedaży licencji.
Ponadto zakazane jest dzielenie licencji i sprzedawanie ich części (podział licencji wielostanowiskowych i ich osobna odsprzedaż).
Pierwotny właściciel oprogramowania obowiązany jest je usunąć z pamięci swojego komputera lub innego urządzenia. Nie może on bowiem zwielokrotnić swojej kopii programu w celu odsprzedaży. Taka sprzedaż nie będzie legalna, bowiem w obrocie znajdowałoby się wiele kopii danego programu, a legalnie może pozostawać w obrocie tylko jedna.
Należy pamiętać, że fakt, iż zakupiony klucz zadziałał nie stanowi potwierdzenia legalności oprogramowania. Cena rażąco niska (w porównaniu do ceny innych używanych programów lub programów nowych) zawsze powinna wzbudzić u kupującego czujność.
Aby mieć pewność, że kupowane oprogramowanie jest legalne, należy dokonać zakupu z pewnego źródła, od zarejestrowanego przedsiębiorcy, a potwierdzeniem zakupu powinna być faktura wystawiona przez sprzedawcę. Nabywając używane oprogramowanie warto ustalić jego pochodzenie u sprzedawcy.
Nabycie używanej licencji, gdy powyższe wymogi nie są spełnione, stanowi nabycie nielegalnego oprogramowania.
Czy za kupno i używanie nielegalnego oprogramowania grożą jakieś sankcje?
Jeżeli zakupiony został program pochodzący z nielegalnego źródła i jest on używany, jest to zagrożone konsekwencjami zarówno na gruncie prawa karnego, jak i cywilnego.
Tzw. paserstwo programu komputerowego reguluje art. 293 kodeksu karnego. Przestępstwo to można popełnić nawet nieumyślnie, nabywając nielegalne oprogramowanie. Podobnie ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych przewiduje za używanie nielegalnych programów kary grzywny, ograniczenia wolności i pozbawienia wolności.
Z kolei podmiot, któremu przysługują prawa autorskie do programu może na drodze postępowania cywilnego dochodzić od użytkownika odszkodowania za poniesione straty z tytułu używania nielegalnego oprogramowania.
