Nowe, kosmiczne horyzonty
W dzisiejszych czasach technologia rozwija się w bardzo szybkim tempie. Realizacja nowych inicjatyw, przynosi nam nowe zagrożenia, z którymi trzeba się zmierzyć.
Aktualnie przestrzeń kosmiczna to nie tylko miejsce prowadzenia obserwacji i wykonywania badań. Przestrzeń ta, poprzez satelity i urządzenia elektroniczne, umożliwia nam telekomunikację, posługiwanie się GPSem oraz zapewnia dostęp do połączeń internetowych dla milionów ludzi na całym świecie. Usługi prowadzone przez satelitów znajdujących się w przestrzeni kosmicznej są niezwykle ważne dla całego społeczeństwa. Nie oznacza to jednak, że są poza zasięgiem cyberataków, a zapewnienie im bezpieczeństwa to stałe wyzwanie.
Zagłuszanie i spoofing
Powszechnym problemem nie jest atakowanie samych satelitów, a udostępnianych przez nich usług. W tym roku dochodziło już do sytuacji zagłuszania sygnału satelitów, spoofingu GPS i innych cyberataków skierowanych przeciwko usługom dostarczanym przez ViaSat i Starlink na Ukrainie. Ataki te zbiegły się w czasie z inwazją Rosji na ten kraj. Zachodnie agencje wywiadowcze przypisują te ataki Rosji. W końcu ten kraj jest oskarżany o stosowanie tych technik od wielu lat:
https://www.cyberdefence24.pl/rosja-zakloca-sygnal-gps
https://niebezpiecznik.pl/post/rosja-spoofing-gps-jamming/
Broń antysatelitarna (ASAT)
Broń antysatelitarna to broń służąca do zwalczania (niszczenia bądź uszkadzania) obiektów przeciwnika rozmieszczonych w kosmosie – zwłaszcza sztucznych satelitów.
Jak wskazują prace badawcze Uniwersytetu w Oxfordzie na temat cyberbezpieczeństwa satelitów, przestrzeń kosmiczna jest trudna do opanowania. W końcu tylko 10 państw (wliczając w to Unię Europejską jako federację), posiada zdolności do ekspansji kosmicznej.
Kraje, które posiadają zdolności ASAT, coraz częściej wykorzystują tę technologię do zastraszania. Zdarzają się już nawet przypadki przeprowadzania testów, które mają na celu zniszczenie rzeczywistych satelitów.
Za przykład możemy wziąć Chiny, które w 2007 roku zniszczyły własną satelitę, dołączając do pocisku balistycznego broń wykorzystującą energię kinetyczną. Sytuacja ta wywołała obawy innych krajów zarówno o bezpieczeństwo, jak i o możliwość powstania kosmicznych śmieci, które mogłyby uszkodzić inne działające satelity na orbicie.
Do podobnej sytuacji doszło w listopadzie 2021 roku. Rosja wykorzystała broń antysatelitarną do zniszczenia własnej, nieczynnej już satelity. Podczas testu wytworzono ogromną ilość kosmicznych śmieci i w rezultacie astronauci na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, zostali zmuszeni do zastosowania środków szczególnej ostrożności.
Hakowanie satelitów
Uniwersytet w Oksfordzie informuje nas o nowych obawach dotyczących zagrożeń cyberatakami. Są one spowodowane coraz częstszym łączeniem systemów kosmicznych oraz zwiększaniem ich złożoności obliczeniowej. Zwiększenie pola do cyberataków, może stanowić zagrożenie dla zachowania pokoju.
Udany atak na satelitę może nieść za sobą znaczące konsekwencje. Dla przykładu zablokowanie łączności z satelitą mogłoby dotknąć miliony ludzi na ziemi, poprzez utratę dostępu usług, na przykład komunikacji. Gdyby hakerowi udało się przejąć kontrolę nad satelitą, może on doprowadzić do zderzenia dwóch satelitów. W konsekwencji tego, powstałyby kosmiczne śmieci, zagrażające wszystkim obiektom w pobliżu.
Istnieją Prawa i Traktaty które zabraniają przeprowadzania pełnowymiarowych cyberataków na satelity innych państw w przestrzeni kosmicznej. Łamanie przyjętych, międzynarodowych ustaleń podczas wojny na Ukrainie pokazuje jednak, że zakłócanie w przyszłości komunikacji satelitarnej nie jest wykluczone.
Starzejąca się technologia kosmiczna
Satelity nie są zbudowane tak, aby działać wiecznie. Wraz z długim czasem trwania programów satelitarnych i kosmicznych, znaczna część satelitów starzeje się. Po wystrzeleniu satelity w kosmos, unowocześnienie jej systemów jest bardzo trudne.
Wprowadzanie aktualizacji zabezpieczeń w systemach na Ziemi nadal stanowi wyzwanie, a co dopiero dla tych kosmicznych. Taka sytuacja oznacza, że jeśli pojawi się luka w zabezpieczeniach cybernetycznych, najprawdopodobniej będzie istniała przez cały okres eksploatacji satelity. Daje to możliwość hakerom do znalezienia sposobu na zakłócenie lub manipulację usługami satelity. Cyberatak na system satelitarny może nie tylko siać spustoszenie w systemach broni strategicznej, ale też osłabiać społeczne nastroje poprzez tworzenie uczucie niepewności i zamieszania.
